Oncologie
Veel patiënten met kanker hebben problemen met het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Ze ervaren onder meer pijn, vermoeidheid, verminderde mobiliteit en cognitieve problemen. Ergotherapie kan voor deze patiënten én voor hun naasten veel betekenen, in elke fase van de ziekte. Veel artsen zijn hier niet bekend mee.
Het is goed om te weten dat de ergotherapeut in alle stadia van oncologie deel kan uitmaken van de zorg. Dus zowel in het curatieve stadium, in de periode van herstel, in de palliatieve fase en het terminale stadium. In bepaalde situaties zijn concrete oplossingen mogelijk, op andere momenten gaat het vooral om het draaglijker maken van de ziekte.
Verwijzen naar een ergotherapeut is zinvol als de patiënt beperkingen of problemen heeft bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten op het gebied van:
- persoonlijke verzorging
- huishoudelijke activiteiten
- verplaatsen en vervoeren
- werk
- hobby’s en sociale contacten
Diagnostiek, behandeling en begeleiding vindt plaats in de eigen leefomgeving van de cliënt (thuis, op het werk, etc.). Ook als de omgeving (mantelzorg of thuiszorg) problemen ervaart bij het begeleiden of verzorgen van een kankerpatiënt kan ergotherapie ingeschakeld worden.
De ergotherapeut focust zich op de aanpak van lichamelijke, cognitieve én emotionele effecten (van de behandeling) van kanker waar veel hinder van wordt ondervonden
Dit gebeurt in de vorm van behandeling, coaching, voorlichting, adviezen en altijd een luisterend oor.
Specifieke aandachtsgebieden zijn:
- Vermoeidheid
- Cognitie
- Pijn
- Comfort
- Decubitus
- mobiliteitsproblemen en verminderde zelfredzaamheid
- problemen met dagbesteding, re-integratie werk, sociale participatie
- aanpassingen, voorzieningen en hulpmiddelen
- overbelasting mantelzorger
- transfers
De ergotherapeut inventariseert samen met de cliënt (en naasten) welke beperkingen er zijn, waar interesses en behoeften liggen en welke vaardigheden of activiteiten iemand graag (weer) wil uitvoeren. De ergotherapie is erop gericht dat de cliënt zo zelfstandig, comfortabel en tevreden mogelijk de dag door kan komen. Voorop staat een praktische aanpak die op maat toegespitst is op de individuele situatie.
Kanker tast de kwaliteit van leven aan. Een belangrijk doel van ergotherapie is die kwaliteit weer te verbeteren. Samen met de cliënt kunnen we aan doelen werken. Een voorbeeld: veel mensen vinden het belangrijk en prettig dat ze zelfstandig van houding kunnen veranderen en zelfstandig kunnen mobiliseren. De ergotherapeut helpt bij het aanleren van deze zelfstandigheid. Als dat doel behaald wordt en de cliënt weer activiteiten kan uitvoeren die betekenisvol voor hem zijn, heeft dat een positief effect op zijn gevoel van welbevinden. Op die manier is de kwaliteit van leven vergroot.
Ook als mensen ‘schoon’ zijn verklaard is er een rol weggelegd voor de ergotherapeut. Op dat moment kan met de cliënt vastgesteld worden waar hij of zij aan wil werken en wat nog te bereiken is. Bijvoorbeeld gericht op conditieopbouw of begeleiding/coachen in terugkeer naar de werkvloer (werkplekaanpassingen etc.).